VRIENDEN VAN HET DIEMERBOS
VRIENDEN VAN ELKAAR
JAARPLAN 2023
Inleiding
Aanleiding tot de oprichting van de Stichting Vrienden van het Diemerbos was de drastische subsidiereductie die toenmalig staatssecretaris voor natuur H. Bleker tijdens het kabinet van Rutte 1 het natuurbeheer heeft opgelegd. Hierdoor werd de subsidie die Staatsbosbeheer voor het beheer van het Diemerbos ontving gekort van €500.000,-- tot €50.000,--.
Het doel van de oprichting was de belangen van de gebruikers bij de wijzigingen in het beheer, die van deze reductie wel uit zouden moeten gaan, zoveel als mogelijk te beschermen.
Op tal van momenten is de Stichting actief geweest bij ontwikkelingen om het verdienend vermogen van het bos voor de beheerder Staats Bosbeheer te versterken. Zo heeft de Stichting zich actief ingezet en zet zij zich in voor de (ruimtelijk en ecologisch verantwoorde) plaatsing van windmolens in of bij het bos. Deze windmolens hadden het financiële gat voor een belangrijk deel kunnen dichten. Ook heeft de Stichting toen dit nog aan de orde was mee gedacht bij het toestaan van festivals in het bos. Een beperkt aantal festivals (max. 4) paste in de statuten van de Stichting: meer gebruikers. Inmiddels is gebleken, dat de festivals zoveel effect op de bodemdaling hebben dat Staatsbosbeheer (terecht) afziet van het verdere toestaan van grootschalige festivals.
Naast de belangenbehartiging van de gebruikers vormt de netwerkfunctie een belangrijk aandachtspunt in de werkzaamheden van de Stichting. Een groot aantal organisaties zijn betrokken bij het bos. Als gebruikers, beheerders en overheden beter samenwerken staan wij samen sterker.
Er is een breed scala aan ambities, waar wij als Vrienden van het Diemerbos een bijdrage aan willen leveren. In het volgende gaan wij in op hoe wij daar in 2023 verder vorm aan willen geven.
Belangenbehartiging
Belangenbehartiging van de gebruikers van het Diemerbos was van het begin af het belangrijkste motief om de gebruikers te organiseren. Ook de komende tijd zal belangenbehartiging nodig zijn om de kwaliteit van het bos op orde te laten blijven. Nu de festivals geen kansen meer bieden voor het verdienend vermogen van het bos zal bekeken moeten worden hoe de financiering langs andere wegen verbeterd kan worden. De beheerskosten voor het bos moeten wel opgebracht worden. Voor een goede ontwikkeling van de natuur zal het rijk de bezuinigingen terug moeten draaien. Dat is meer dan boeren compenseren voor het beperken van nitraatvervuiling. Dat is ook natuurbeheer door natuurbeheerders beter te financieren.
De mogelijkheden voor een commercieel verdienmodel blijken nog steeds beperkt. Met de corona pandemie en de ontwikkeling in het denken over de maatschappelijke ontwikkeling i.c. de rol van de overheid daarbij, een overheid die niet terug moet treden, maar die leiding moet nemen en op moet treden, wordt duidelijk, dat de overheid een belangrijker rol hoort te spelen bij de ontwikkeling en het beheer van functies die belangrijk zijn voor het welzijn van de bevolking. De ontwikkeling en het beheer van groen maakt daar onderdeel van uit.
Netwerkbeheer
Tal van organisaties zijn betrokken bij het bos. Staatbosbeheer als eigenaar, de gemeenten Diemen en Amsterdam als bevoegd gezag van het gebied. De politie als handhaver van de Wet en regelgeving. De bestuurlijke Stuurgroep Diemerscheg en de ambtelijke projectgroep, Hoogheemraadschap AGV zijn de beheerspartners. Daarnaast is er een netwerk van gebruikers zoals de Diemer Cross, IVN Diemen, wandelsportcentrum "de Verbinding", Scouting Diemen, verschillende maneges, volkstuinverenigingen, enz.
De Vrienden van het Diemerbos zien het als onderdeel van hun doelstellingen om de netwerken, die formeel en informeel bestaan met elkaar te verbinden.
Via onze website en onze facebookpagina onderhouden wij het contact met het netwerk. Indien daar aanleiding toe bestaat dragen wij schriftelijk bij aan beleidsontwikkelingen.
In 2023 zullen wij voortgaan met de overleggen met de verschillende belangenorganisaties om te ontdekken welke wensen en verwachtingen er zijn en hoe wij met elkaar het bos nog aantrekkelijker kunnen maken. Daarnaast houden wij ons bestuurlijke netwerk in stand.
Evenementen
Door de Corona pandemie hebben bijeenkomsten zoals de Vriendendag, de lichtjeswandeling, de vogelexcursie, het bosschilderen en het dauwtrappen lange tijd stil gelegen. In 2022 zijn deze activiteiten weer opgepakt. Wij hopen dat er in 2023 geen nieuwe narigheid roet in het eten gaat gooien bij de organisatie van dergelijke activiteiten.
Op initiatief van de Vrienden van het Diemerbos zijn in 2021 in samenwerking met de Omval en House of Bird en Daarom Diemen kleinschalige evenementen uitgevoerd. In 2021 heeft dit geleid tot een pilot met een tweetal jeugdvoorstellingen (sprookjes). Wij hebben met elkaar vastgesteld dat dit een groot succes was. In 2022 zijn een zestal sprookjes uitgevoerd. De ervaringen hiermee bieden goede vooruitzichten om bij House of Bird het aanbod aan voorstellingen in 2023 te verbreden.
De groene metropool
Bij onze viering van het eerste lustrum in 2018 werd De Groene Metropool als thema gekozen. Overtuigende inleidingen gaven een scherper beeld van wat onder De Groene Metropool verstaan kan worden en tot welke acties dit aanleiding kan geven. De verdere ontwikkeling van de Diemerscheg maakt onderdeel uit van de ambities van de Groene Metropool. Het Diemerbos maakt weer onderdeel uit van de Diemerscheg. Door het verbinden van de relevante groene gebieden aan elkaar ontstaat een gebied, waar de natuur zich robuust kan ontwikkelen en waar een groter gebied voor groene recreatie beschikbaar komt. In een discussie met vertegenwoordigers van gemeenteraden uit betrokken gemeenten bleek een groot draagvlak om na de verkiezingen van maart 2018 met elkaar samen te werken aan de realisering van dit project.
Bij de raadsverkiezingen in 2022 was de verdere ontwikkeling van de Diemerscheg wederom een belangrijk thema. Een ander relevant onderwerp in 2022 was de besluitvorming van de omgevingsvisie van Diemen en van Amsterdam. De inhoudelijke resultaten van de verkiezingen en de vastgestelde Omgevingsvisies stemmen hoopvol. Het komt er nu op aan de uitvoering van alle geformuleerde ambities tot een succes te maken. De financiële en organisatorische randvoorwaarden zijn daarbij cruciaal. Wij houden de vinger aan de pols.
In het ruimtelijk beleid worden afwegingen gemaakt tussen een groot scala aan maatschappelijke vraagstukken, die een ruimtelijke relevantie hebben. Eén van die belangen is de natuur. Natuur is de ruimte die de rijke schakering aan soorten planten en dieren nodig hebben om zich te ontwikkelen. De soorten kunnen alleen bestaan in hun onderlinge evenwicht. De menselijke soort is één van die soorten. Voor de ontwikkeling van de menselijke soort is soortenrijkdom een noodzakelijke voorwaarde. In 2022 was soortenrijkdom - of met andere woorden biodiversiteit - het leidende thema. Stadsecoloog Geert Timmermans heeft in april een inleiding gegeven en 5 groepjes zijn aan de slag gegaan om te onderzoeken welke betekenis het Diemerbos (en de Diemerscheg) voor 5 geselecteerde soorten hebben (de bever, de ringslang, het oranjetipje, de mol en de havik) hebben.
De biotoop van de menselijke soort en de betekenis van biodiversiteit is dermate relevant, dat wij ook voor 2023 dit thema als leidend hebben benoemd.
In het land is de discussie over de Regionale Energie Strategieën (RES) in volle gang. Het standpunt van de Vrienden van het Diemerbos is dat deze discussie niet alleen over het plaatsen van windmolens en zonnecellen mag gaan, maar dat deze discussie een sluitstuk moet zijn van het pakket aan maatregelen, dat genomen kan worden om het gebruik van energie terug te dringen. Als alle maatregelen daarvoor genomen zijn kan stromingsenergie in de plaats komen van het gebruik van fossiele brandstoffen. Het plaatsen van windmolens en zonnecellen zal dan getoetst moeten worden aan ecologische inpasbaarheidcriteria. Hinder voor omwonenden maakt onderdeel uit van dat toetsingskader. In 2023 zullen wij deze positie blijven bepleiten.
Op 2 januari 2023 vieren de Vrienden van het Diemerbos hun tiende verjaardag. Een mooi moment om niet alleen vooruit te kijken maar ook om in 2023 terug te kijken op hoe het het Diemerbos geworden is tot wat het nu is. Het bos zoals het nu Diemerbos heet is pas een jaar of dertig geleden op de tekentafel ontstaan. Het gebied van het Diemerbos is veel ouder. Dat bewijzen de veeneiken uit een ver verleden, die nu weer onderdeel uitmaken van het bos. Wij gaan met een groep vrienden aan de slag om de geschiedenis van het gebied in kaart te brengen en de lessen te leren, die uit die geschiedenis voor de toekomst zijn te trekken
Er worden veel initiatieven genomen om leuke dingen in het bos te doen. Hierdoor neemt de bekendheid met het bos toe. Wij zien het als onze taak om de activiteiten naar buiten toe te communiceren en daarmee bij te dragen aan de bekendheid en het succes van die evenementen (Diemer Cross, activiteiten IVN, Scouting).
Het ontwikkelen van eigen activiteiten past niet echt in de doelstellingen van de Stichting. Wel hebben wij in de loop der jaren initiatieven genomen voor een beperkt aantal activiteiten zoals hiervoor al genoemd. In 2023 willen wij verder voortgaan op deze ontwikkeling.
De website en de facebookpagina bieden goede mogelijkheden om de activiteiten te helpen promoten en verslag te doen van de resultaten. Het versterken van de operationaliteit van met name de website is daarvoor een voorwaarde.
De Stichting
De organisatie van de Stichting is op zich altijd een verbeterpunt. Het kan altijd beter. Dus moet het anders. Het bestuur kan wel worden versterkt met extra menskracht Met een korte onderbreking wordt het voorzitterschap op interim-basis behartigd. Voor de organisatie is het beter als het voorzitterschap wordt behartigd door een voorzitter, die bekendheid en draagvlak heeft bij de gebruikers van het bos in hun diversiteit. Deze randvoorwaarde blijft een belangrijk aandachtspunt
Financiën
De eerste 2 jaren van de Stichting zijn financieel mogelijk gemaakt door de gemeente Diemen en het stadsdeel Amsterdam Zuidoost. In 2014 heeft het bestuur besloten niet langer van deze faciliteit gebruik te willen maken. De Stichting wilde onafhankelijk kunnen opereren en de schijn van belangenverstrengeling tegengaan. In de afgelopen jaren hebben wij door incidentele bijdragen van derden financieel kunnen functioneren. Vanuit de gemeente is een aantal keren de suggestie van een structurele subsidie naar voren gebracht. Wij hebben dat aanbod graag overgenomen. Dit betekent dat een deel van onze werkzaamheden weer door de gemeente worden gefinancierd. Voor het verwerven van de overige middelen zullen wij ook in 2023 een beroep doen op onze achterban.
Planning
In tijd uitgezet komen wij tot de volgende jaarplanning
maandelijks Bestuursvergadering
mei Overleg met projectgroep
juni Licht maken (wandeling bij zonsopgang)
juli Bos in beeld (schilderen / fotograferen)
september Vriendendag (viering 10-jarig jubileum)
december Lichtjeswandeling
1 november 2022
Bestuur Stichting Vrienden van het Diemerbos.
Reacties