Een piramide in het Diemerbos

Eeuwenoude veeneiken zijn er gevonden in het Diemerbos. Zoals er nu ook weer eiken groeien in het Diemerbos. In de omgeving zijn ook nog oude zeedijken te vinden. In een lokaal koffieadresje vlakbij het Diemerbos zag ik zelfs een schilderij van een heuse zeeslag bij zo'n lokale zeedijk. De Zuiderzee en de afwaterende veenriviertjes de Diem en Gaasp hebben altijd hun invloed gehad op deze omgeving. Afwisselende klei- en veenlagen maken dat het Diemerbos van oorsprong nat maar ook vruchtbaar is. Met molens wordt het waterpeil kunstmatig laag gehouden.

Moderne wetenschappelijke inzichten geven aan dat er een symbiose plaatsvindt tussen talloze micro organismen en de wortels van de bomen in het Diemerbos. De voedselopname van de boomwortels wordt ondersteund en verbeterd door de Mycorrhiza. Een voedzame samenlevingsvorm tussen een schimmel en een plant. In ruil voor de koolhydraten die de schimmel opneemt uit het wortelweefsel van de plant, krijgen de planten door de hyfen van de schimmel betere toegang tot water en voedingsstoffen in de bodem. 

Op zo'n zelfde wijze zijn er bodemschimmels actief bij het afbreken afgestorven dode plantenbiomassa. Deze laatste bodemschimmels zijn de onderkant van een voedselpiramide. De verteerde afgestorven plantenresten zijn weer voedsel voor allerlei kleine bodemdiertjes. Hoe gezonder de bodem des te meer plantenbiomassa, onzichtbare bodemschimmels en kleine bodemdiertjes. Van klein naar groot bodemleven is er een heerser aan de top van deze voedselpiramide.

De top van de voedselpiramide is de mol. Wanneer de hoeveelheid plantenresten, bodemschimmels en bodemdiertjes groot is zullen er meer mollen aanwezig zijn. Natuurlijk zijn er ook belemmeringen. Veel dikke sterke boomwortels en een hoge grondwaterstand zijn funest voor de mol. De bewegende en levende bodemdiertjes zijn de prooi en het eten voor een mol. De gegraven mollengangen in de bodem helpen de mycorrhiza en plantenwortels weer aan benodigde lucht (zuurstof) en eventuele afwatering van overtollig water.

Tuinliefhebbers hebben vaak een hekel aan een mol. Natuurliefhebbers weten dat een mol juist een teken is van een gezonde voedselpiramide. In Nederland is de mol volgens de nieuwe Flora- en faunawet sinds maart 2005 niet langer een beschermd dier. In het begin van deze eeuw was de mol wel beschermd, omdat men hem zag als een nuttige insecteneter.